बाळा, योगेश आणि किरण हे तीन मित्र एका छोट्याशा गावात राहायचे. तिघेही नदीकाठच्या जंगलात मासे पकडण्याचा छंद जोपासायचे. गावात एक कथा प्रचलित होती, नदीकाठावर रात्री एक चुडेल फिरते, जी माणसांना भुरळ घालते आणि त्यांना गायब करते. पण या तिघांना या गोष्टी फक्त दंतकथा वाटायच्या. एका रात्री, पावसाळ्याच्या दिवसांत, नदीला खूप पाणी असताना तिघांनी मासे पकडायला जायचं ठरवलं. त्यांना काय माहित होतं, की ही रात्र त्यांच्या आयुष्यातली सर्वात भयानक रात्र ठरणार होती.

रात्री नऊ वाजता तिघे मित्र नदीकाठाकडे निघाले. पाऊस जोरात कोसळत होता. बाळा, जो नेहमी धाडसी असायचा, म्हणाला, “काय हो, चुडेल-मुडेल काही नसतं. आपण मासे पकडू आणि परत येऊ.” योगेश आणि किरण हसले, पण त्यांच्या मनात कुठेतरी भीती दबा धरून बसली होती. नदीकाठावर पोहोचल्यावर त्यांनी आपली मासेमारीची साधनं सजवली. पाण्याचा खळखळाट आणि पावसाचा आवाज यामुळे वातावरणात एक विचित्र गूढता पसरली होती.

मासेमारी सुरू करताच, किरणला नदीच्या पाण्यात काहीतरी हालचाल दिसली. “अरे, तिथे बघा, काय आहे ते?” त्याने घाबरत विचारलं. बाळा आणि योगेश यांनी हसून त्याला चिडवलं, “काय रे, भुताटकीच्या गोष्टी आठवल्या का?” पण त्या हालचाली थांबल्या नाहीत. पाण्यातून काहीतरी काळं आणि लांब बाहेर येत होतं. योगेशने टॉर्च लावला, पण पाणी इतकं गढूळ होतं की काहीच दिसलं नाही. अचानक, हवेत एक तीक्ष्ण किंचाळी ऐकू आली.

तिघेही थबकले. किंचाळी नदीच्या दुसऱ्या काठावरून आली होती. बाळा म्हणाला, “काही हरकत नाही, कदाचित कोल्हा असेल.” पण त्याचवेळी, पाण्यातून एक बाईचा आकार उभा राहिला. तिचे केस लांब, ओले आणि चेहऱ्यावर पसरलेले होते. तिच्या डोळ्यांतून लाल ज्योत दिसत होती. किरणच्या हातातून मासळीचा गळ सुटला आणि तो मागे सरकला. “ही… ही तीच आहे… चुडेल!” तो घाबरून ओरडला.

योगेशने बाळा आणि किरणला खेचत पळायला सांगितलं. तिघेही जंगलात धावू लागले. पण पावसामुळे जमीन निसरडी झाली होती. मागून त्या चुडेलीचा हसण्याचा भयानक आवाज येत होता. ती त्यांचा पाठलाग करत होती. बाळा मागे वळून पाहिलं आणि त्याला दिसलं, ती बाई हवेत तरंगत त्यांच्यामागे येत होती. तिचे पाय जमिनीला लागत नव्हते. “धाव रे, धाव!” बाळा ओरडला.

जंगलात एका मोठ्या झाडामागे तिघे लपले. त्यांचा श्वास धापा टाकत होता. चुडेलीचा आवाज आता जवळ येत होता. “तुम्ही पळू शकत नाही…” तिचा आवाज हवेत घुमला. किरणच्या हाताला काहीतरी थंडगार लागलं. त्याने खाली पाहिलं तेव्हा त्याला एक हाड दिसलं, माणसाचं हाड! तो किंचाळला आणि पळायला लागला. पण योगेशने त्याला थांबवलं, “शांत राहा, नाहीतर ती आपल्याला शोधून काढेल.”

अचानक, जंगलात शांतता पसरली. पावसाचा आवाजही थांबला. तिघांनी एकमेकांकडे पाहिलं. “ती गेली का?” किरणने विचारलं. पण त्याचवेळी, योगेशला त्याच्या खांद्यावर कोणाचा तरी हात जाणवला. तो वळला, पण तिथे कोणीच नव्हतं. त्याला वाटलं, हा त्याचा भास असेल. पण मग त्याला त्याच्या कानात कुजबुज ऐकू आली, “मला सोडा…” हा आवाज इतका जवळचा होता की त्याच्या अंगावर काटा आला.

बाळाला आता राग आला. “ही चुडेल आपल्याला घाबरवतेय. आपण तिच्याशी लढलं पाहिजे,” तो म्हणाला. त्याने त्याच्या खिशातून लायटर काढला आणि एक काटक्यांची शेकोटी पेटवायचं ठरवलं. “प्रकाशात ती येणार नाही,” तो म्हणाला. पण जेव्हा त्याने शेकोटी पेटवली, तेव्हा त्या ज्योतीत चुडेलीचा चेहरा स्पष्ट दिसला. ती हसत होती, आणि तिच्या हसण्यातून रक्त टपकत होतं.

चुडेल अचानक बोलू लागली, “तुम्ही माझ्या नदीत का आलात? ही माझी जागा आहे.” तिचा आवाज इतका भयानक होता की तिघांचेही हृदय थांबायची वेळ आली. तिने सांगितलं की ती एका गावकऱ्याची बायको होती, जी गावकऱ्यांनी चुकीच्या समजुतीतून जाळून मारली होती. तिचं आत्मा आता नदीत भटकत होता, आणि ती प्रत्येकाला शिक्षा करते जे तिच्या नदीत येतात.

बाळाने तिला आव्हान दिलं, “आम्ही तुला घाबरत नाही!” पण त्याचवेळी, किरण गायब झाला. तो जिथे उभा होता, तिथे फक्त त्याची टॉर्च पडलेली होती. योगेश आणि बाळा हादरले. “किरण! किरण!” ते ओरडले, पण काहीच प्रतिसाद आला नाही. चुडेल हसत म्हणाली, “तो आता माझा आहे. पुढे तुमची पाळी आहे.”

बाळा आणि योगेशने किरणला शोधायचं ठरवलं. ते नदीकाठावर परत गेले. तिथे त्यांना पाण्यात एक विचित्र चमक दिसली. जवळ जाऊन पाहिलं, तर पाण्यात किरणचा चेहरा दिसला, तो पाण्याखाली होता, पण जिवंत होता. त्याने त्यांना इशारा केला, “पळा! ही चुडेल तुम्हाला सोडणार नाही!” पण त्याचवेळी, पाण्यातून हात बाहेर आले आणि किरणला खाली खेचलं.

योगेश अचानक म्हणाला, “बाळा, आपण इथून पळायला हवं. किरण गेला.” पण बाळाला त्याच्या आवाजात काहीतरी वेगळं जाणवलं. योगेशच्या डोळ्यांत तीच लाल ज्योत दिसली, जी चुडेलीच्या डोळ्यांत होती. “तू… तू योगेश नाहीस!” बाळा ओरडला. योगेश हसला आणि त्याचा चेहरा चुडेलीच्या चेहऱ्यात बदलला. खरा योगेश कुठे होता? बाळा एकटा पडला होता.

बाळा आता एकटाच होता. त्याने आपली सारी हिम्मत एकवटली आणि चुडेलीला थेट आव्हान दिलं, “माझ्या मित्रांना सोड!” चुडेल हसली आणि म्हणाली, “ठीक आहे, एक खेळ खेळूया. जर तू माझ्या प्रश्नाचं उत्तर दिलंस, तर मी तुझ्या मित्रांना सोडेन.” बाळाने होकार दिला, पण त्याला माहित होतं की हा खेळ सोपा नसेल.

चुडेलीने विचारलं, “मी कोण आहे? माझं खरं नाव सांग.” बाळा गोंधळला. त्याला गावातल्या सगळ्या कथा आठवल्या, पण त्यात चुडेलीचं नाव कधीच नव्हतं. त्याने डोळे बंद केले आणि विचार केला. अचानक त्याला गावातल्या एका जुन्या मंदिरातली कथा आठवली, एका स्त्रीचं नाव, जिला गावकऱ्यांनी चुडेल ठरवलं होतं. “सावित्री!” तो ओरडला.

चुडेल थांबली. तिच्या चेहऱ्यावरचा राग गायब झाला. “तुला माझं नाव कसं कळलं?” ती म्हणाली. तिने सांगितलं की ती खरोखर सावित्री होती, पण ती चुडेल नव्हती. ती एक आत्मा होती, जो गावकऱ्यांनी केलेल्या अन्यायाची शिक्षा देत होता. तिने बाळा आणि त्याच्या मित्रांना गावातल्या खऱ्या गुन्हेगारांना उघड करायला सांगितलं.

सावित्रीने किरण आणि योगेशला सोडलं. दोघेही पाण्यातून बाहेर आले, घाबरलेले पण जिवंत. सावित्रीने त्यांना सांगितलं की गावातले काही लोक अजूनही तिच्या मृत्यूला जबाबदार आहेत आणि ते नदीकाठावर येणाऱ्या लोकांना घाबरवतात, जेणेकरून सत्य बाहेर येऊ नये. तिने तिघांना गावात परत जाऊन सत्य उघड करण्याचं आव्हान दिलं.

तिघे गावात परतले आणि गावकऱ्यांना सावित्रीची कहाणी सांगितली. सुरुवातीला कोणीही विश्वास ठेवला नाही, पण जेव्हा त्यांनी नदीकाठावर जाऊन सावित्रीच्या आत्म्याला पाहिलं, तेव्हा सगळ्यांना खरं वाटलं. गावकऱ्यांनी त्या गुन्हेगारांना पकडलं आणि सावित्रीला न्याय मिळाला.

सावित्रीचा आत्मा आता शांत झाला होता. ती नदीकाठावरून गायब झाली. पण त्या रात्री, जेव्हा बाळा, योगेश आणि किरण नदीकाठावर परत गेले, तेव्हा त्यांना पाण्यात सावित्रीचा चेहरा पुन्हा दिसला. ती हसत होती, पण यावेळी तिच्या हसण्यात शांती होती. “आता मी मुक्त आहे,” ती म्हणाली आणि कायमची गायब झाली.

त्या रात्रीनंतर, बाळा, योगेश आणि किरणने कधीही रात्री नदीकाठावर मासेमारी केली नाही. गावात सावित्रीच्या नावाने एक छोटंसं मंदिर बांधलं गेलं. त्या तिघांनी आपला अनुभव सगळ्यांना सांगितला, आणि गावातली चुडेलीची दंतकथा कायमची संपली. पण कधी कधी, पावसाळ्याच्या रात्री, नदीकाठावरून एक हलकीशी कुजबुज ऐकू येते, सावित्रीचं हसणं.

कधी कधी, ज्या गोष्टी आपल्याला भयानक वाटतात, त्या मागे एक दुखद कहाणी असते. सत्याचा शोध घेण्याची हिम्मत ठेवली, तर भयाचं सावट कायमचं नाहीसं होऊ शकतं.